Matcha – co to jest, z czego się robi i dlaczego warto ją pić?

Matcha to sproszkowana zielona herbata, której początki sięgają XI wieku. To właśnie wtedy, w klasztorach buddyjskich w Japonii, mnisi zaczęli korzystać z niej podczas medytacji. Szybko odkryli, że działa niezwykle harmonijnie – dodaje energii, a jednocześnie uspokaja i pomaga skupić się na oddechu.

Z czasem matcha stała się integralną częścią japońskiej kultury, przede wszystkim w rytuałach parzenia herbaty. Dziś, wiele wieków później, ten wyjątkowy napój podbija świat jako tzw. „superfood”. Jej intensywnie zielony kolor, subtelny, lekko trawiasty smak i cała gama właściwości zdrowotnych sprawiają, że coraz więcej osób chce dowiedzieć się, co to jest matcha i jak włączyć ją do swojego życia.

Ale czym właściwie jest matcha? Z czego się robi? I dlaczego warto ją włączyć do codziennego życia? Już wyjaśniamy.

Czym jest matcha i z czego się robi?

Kiedy klienci pytają nas: co to jest matcha?, odpowiadamy: to nie tylko zielona herbata. To wyjątkowy proszek z liści Camellia sinensis, produkowany w sposób, który maksymalizuje jego wartość odżywczą.

Najważniejsze cechy matchy:

• Uprawiana jest w cieniu, co zwiększa zawartość chlorofilu i L-teaniny.
  

• Zbierane są wyłącznie najmłodsze, najdelikatniejsze liście.
  

• Liście są parzone, suszone i mielone na jedwabisty proszek.
  

• Spożywa się ją w całości, a nie tylko jako napar – co oznacza więcej składników aktywnych w każdej filiżance.
  

Dzięki temu matcha ma intensywnie zielony kolor, charakterystyczny umami smak i imponujące właściwości zdrowotne. W przeciwieństwie do zwykłej zielonej herbaty – tu nie wyrzucamy fusów, tylko pijemy całą esencję liścia.

Jak powstaje matcha – krok po kroku

Produkcja matchy to prawdziwa sztuka, która łączy tradycję, cierpliwość i precyzję. Oto jak wygląda ten proces – od pola do filiżanki:

1. Zacienianie – na 3–4 tygodnie przed zbiorem krzewy są przykrywane matami. Dzięki temu spowalnia się fotosynteza, a liście nabierają głębokiego koloru i łagodnego smaku.
   

2. Zbiór – ręcznie zrywa się tylko młode, górne liście. To one mają najwięcej cennych składników.
   

3. Parzenie – liście są parowane (nie fermentowane), co pozwala zachować ich świeżość i właściwości.
   

4. Suszenie – ostrożnie suszy się je powietrzem, by nie straciły aromatu ani koloru.
   

5. Oczyszczanie – usuwa się żyłki i łodyżki, pozostawiając tylko najdelikatniejsze części.
   

6. Mielenie – suszone liście (tencha) mieli się w granitowych młynach na drobniutki proszek o konsystencji talku.
   

Cały proces może trwać nawet kilka godzin, by uzyskać zaledwie 30 g wysokiej jakości matchy.

Dlaczego warto pić matchę? Właściwości zdrowotne

Matcha to mała zielona bomba pełna wartości odżywczych. Wierzymy, że każdy kubek to coś więcej niż napój – to wsparcie dla ciała i umysłu. Oto co czyni ją tak wyjątkową:

Antyoksydanty

Matcha zawiera ogromną ilość katechin – szczególnie EGCG (galusan epigallokatechiny). Te przeciwutleniacze neutralizują wolne rodniki, spowalniają procesy starzenia i wspierają układ odpornościowy. Matcha zawiera nawet 137 razy więcej EGCG niż zwykła zielona herbata.

L-teanina

Ten aminokwas działa jak naturalny „uspokajacz” – bez senności. W połączeniu z kofeiną daje efekt spokojnego skupienia. To właśnie dlatego mnisi zen pili matchę przed medytacją – my też polecamy ją przed pracą, nauką czy spotkaniami.

Naturalna kofeina

Tak – matcha zawiera kofeinę, ale działa inaczej niż kawa. Energia uwalnia się wolniej, bez nagłego skoku i spadku. Idealne rozwiązanie dla osób wrażliwych na „kofeinowy zjazd”.

Korzyści metaboliczne

Badania wskazują, że matcha może wspierać spalanie tłuszczu, poprawiać trawienie i regulować poziom cukru we krwi. To świetny towarzysz zdrowej diety.

Wsparcie serca

Regularne picie matchy może wpływać pozytywnie na poziom cholesterolu i ciśnienie – dlatego często polecamy ją osobom dbającym o serce i krążenie.

Matcha w kuchni – nie tylko do picia

Jednym z powodów, dla których tak pokochaliśmy matchę, jest jej wszechstronność. Można z niej zrobić znacznie więcej niż tylko herbatę.

Zaczynamy oczywiście od klasyki: matcha latte, czyli połączenia proszku matchy z gorącą wodą i spienionym mlekiem (np. owsianym lub migdałowym), często z dodatkiem syropu klonowego. To świetna alternatywa dla porannej kawy – delikatna, kremowa i pobudzająca.

Coraz częściej wykorzystujemy matchę również w smoothie, koktajlach, deserach, a nawet wypiekach. Jej naturalna barwa nadaje potrawom efektowny wygląd, a subtelny, roślinny smak dobrze komponuje się z mlekiem kokosowym, wanilią, bananem czy białą czekoladą.

Lubimy eksperymentować – i Was też do tego zachęcamy. Wystarczy odrobina wyobraźni i łyżeczka matchy, by zmienić zwykłe danie w coś wyjątkowego.

• Zielone smoothie – z bananem, szpinakiem i migdałami
  

• Wypieki – muffinki, serniki, naleśniki z nutą herbacianą
  

• Desery – tiramisu z matchą, lody, panna cotta
  

• Naturalny barwnik – idealny do ozdabiania ciast i dekoracji
  
  

Jak wybrać dobrą matchę?

Wybór matchy zależy przede wszystkim od tego, jak zamierzacie ją używać – czy to do codziennego picia, gotowania, czy może jako element herbacianego rytuału. Oto krótkie podsumowanie najpopularniejszych rodzajów:

• Matcha ceremonialna – najwyższa jakość, intensywnie zielony, żywy kolor i delikatny, aksamitny smak. Idealna do bez dodatków.

• Matcha codzienna – świetna na co dzień, np. do porannego matcha latte. Dobry balans jakości i ceny.

• Matcha tradycyjna – klasyczna, zrównoważona, dobra zarówno do wody, jak i napojów mlecznych.

• Matcha kulinarna – intensywniejsza w smaku, przeznaczona do wypieków, koktajli i deserów.

• Matcha bio – pochodzi z certyfikowanych, ekologicznych upraw. Dla osób ceniących czystość produktu.

• Matcha smakowa – z dodatkami, jak wanilia czy kokos. Lżejszy smak, dobra dla początkujących.

• Matcha w saszetkach – szybka i wygodna forma, idealna do pracy czy podróży.

Wszystkie te rodzaje i więcej znajdziecie w naszym sklepie online: matchatime.pl

Szukając dobrej matchy, zwracajcie uwagę na kolor (im jaśniejszy i bardziej soczysty – tym lepiej), zapach (powinien być świeży, lekko trawiasty, nigdy morski czy „rybny”) oraz pochodzenie. Najlepsze matchy pochodzą z Japonii. Dobrze, jeśli opakowanie ma certyfikaty jakości lub ekologii – takie jak JAS czy "zielony listek" Bio EU.

Podsumowanie

Matcha to nie tylko modny napój – to zielona rewolucja dla ciała i umysłu. Działa łagodnie, ale skutecznie. Daje energię bez nerwowości. Wspiera koncentrację, ale też relaksuje. I przede wszystkim – jest pyszna.

Zachęcamy Was, byście sięgnęli po matchę i poczuli jej moc. Możecie zacząć od klasycznej ceremonii, a potem… eksperymentować. W kuchni, w deserach, w rytuale poranka.

Bo matcha to nie tylko smak. To stan umysłu.

Masz ochotę na pierwszy łyk? Sprawdź naszą kolekcję japońskich herbat matcha i wybierz coś dla siebie.